Crowdfunding: hoe online kapitaal inzamelen werkt

crowdfunding is een instrument om online kapitaal op te halen bij een groot aantal partijen. Als erfgenaam van een lange reeks 'analoge' versies van een eeuwenoud fenomeen gebaseerd op het concept van de inzameling, is het pas met de komst op het internet in de jaren 2000 dat het de kwantumsprong heeft gemaakt en zich geleidelijk heeft gevestigd als een echt alternatief financieringsinstrument.

Laten we beginnen met de basis om crowdfunding volledig te begrijpen: betekenis, oorsprong, soorten, voor- en nadelen, psychologische en financiële dynamiek.

Crowdfunding: betekenis

Het Engelse woord crowdfunding betekent letterlijk 'crowdfunding', maar in het Italiaans zeggen we simpelweg 'collectieve financiering'. Dit concept kan geassocieerd worden met verschillende activiteiten en operaties: daarom hebben we bijvoorbeeld een artikel gewijd aan het verschil tussen fondsenwerving en crowdfunding.

In zijn wezenlijke betekenis onderscheidt crowdfunding zich door drie kenmerken:

• Operatie die online plaatsvindt.
• Operatie waarbij veel mensen betrokken zijn.
• Een bedrijf dat kapitaal wil inzamelen voor een zakelijk, artistiek, ethisch-sociaal of persoonlijk project.

Crowdfunding betekent online gaan, een project voorstellen aan de crowd en geld inzamelen om het te financieren.

Op basis hiervan kunnen we alle verschillende vormen van crowdfunding begrijpen en begrijpen hoe en waarom het verschilt van traditionele financieringsvormen, zoals banken.

Oorsprong

In ons artikel over de geschiedenis van crowdfunding volgen we in detail de stadia van ontwikkeling en oprichting van dit type operatie, van informele regeling tot officieel erkend alternatief financieringsinstrument.

Hier herinneren we eraan dat crowdfunding is ontstaan uit een behoefte die de mensheid al heel vroeg ontdekte: het vergroten van de middelen die men tot zijn beschikking heeft om iets groters te bereiken dat niet door eigen inspanningen alleen kan worden bereikt. Onder de verschillende oplossingen die werden bedacht om aan deze behoefte te voldoen, was er één die bijzonder toegankelijk en voordelig bleek te zijn: het zoeken naar andere mensen die aan het doel konden bijdragen, om zo middelen te verzamelen en tegelijkertijd het risico te delen.

De oudste en meest rudimentaire vorm van crowdfunding is het inzamelen van geld, dat wil zeggen het werven van fondsen onder verschillende mensen voor een gemeenschappelijk doel, meestal met sociale waarde. Tegenwoordig is deze praktijk geëvolueerd naar donatie crowdfunding.

Maar er zijn ook complexere rudimentaire vormen van crowdfunding, zoals het inzamelen van kapitaal door Nederlandse ontdekkingsreizigers en handelaren die in de 17e eeuw financiering nodig hadden voor hun zee-expedities en begonnen om elk hun aandeel in één project te steken en vervolgens de opbrengst te verdelen naar rato van hun aandeel: dit was de voorloper van equity crowdfunding.

Het chronische gebrek aan fondsen voor kunst en cultuur is dus niet het voorrecht van onze tijd: hoewel het mecenaat zeker gelukkiger tijden heeft gekend dan de onze, was er vaak een gebrek aan geld voor kunstenaars en het is in deze vruchtbare grond dat buitengewone kunstwerken en de praktijk van reward crowdfunding wortel hebben geschoten. Het financieren van een artistiek-culturele creatie door supporters een bevoorrechte plaats daarin te beloven blijkt nog steeds een winnende keuze, die onder andere Mozart tot zijn voorlopers mag rekenen.

Tot slot is de lening misschien wel de oudste vorm van financiering van allemaal. Het idee om de last van een lening over meerdere mensen te verdelen, zodat bij faillissement van de debiteur niet één persoon al het geleende geld verliest, is eigenlijk nogal banaal. We stellen ons daarom voor dat verschillende financiële tovenaars het in de geschiedenis hebben bedacht, maar de oorsprong van crowdfunding voor leningen wordt meestal teruggevoerd naar een charitatief geïnspireerde operatie: het microkrediet voor arme gezinnen dat de romanschrijver Jonathan Swift bedacht met zijn Irish Loan Fund in de 18e eeuw.

De overdracht van al deze dynamieken online, met de komst van het Web, heeft ze verbeterd en toegankelijk gemaakt voor bijna iedereen, waardoor echte 'bottom-up financiering' mogelijk is geworden.

Soorten crowdfunding

Het korte historische overzicht dat we zojuist hebben gezien, onthulde vier belangrijke types van crowdfunding:

• Crowdfunding voor donaties
• Aandelencrowdfunding
• Beloning crowdfunding
• Crowdfunding voor leningen.

Equity crowdfunding en lending crowdfunding zijn de enige twee echte financiële instrumenten, omdat ze een economisch rendement op kapitaal opleveren. 

De equity crowdfunding is in feite de verkoop van aandelen in het bedrijf om kapitaal in te zamelen van mensen die zo aandeelhouder worden in het bedrijf en het recht krijgen om te delen in de winst.

De lenen crowdfunding, aan de andere kant, is het ophalen van vreemd vermogen bij mensen die daar rente voor terugkrijgen, naast de terugbetaling van het geleende kapitaal.

Wie deelneemt aan online leningen en equity crowdfunding campagnes, doet dus een investering met het vooruitzicht op financieel gewin. Daarom spreken we van 'crowdinvesting'.

Crowdfunding voor donaties en beloningen daarentegen zijn kapitaalwervingen zonder financiële beloning voor de deelnemers. Donatie crowdfunding campagnes hebben een liefdadigheidsdoel en leveren geen beloning op. De reward crowdfunding, daarentegen, dient om kapitaal in te zamelen om een product of een artistiek-cultureel project te realiseren en biedt supporters in ruil daarvoor een niet-monetaire maar materiële beloning, gekoppeld aan het te realiseren product of project.

In de loop der jaren zijn er nieuwe vormen van crowdfunding ontstaan voor de plaatsing van andere financiële instrumenten: bijvoorbeeld minibonds (obligaties), de Participatory Financial Instruments en de token.

Waarom crowdfunding

Laten we dieper ingaan op het onderwerp crowdfunding en proberen te begrijpen waarom er zo veel wordt gesproken over dit instrument voor kapitaalwerving en waarom het zo in de belangstelling staat.

Hier zijn twee belangrijke redenen voor:

• Bedrijven realiseren zich steeds meer dat ze hun financieringsbronnen moeten diversifiëren in de complexe, dynamische en snelle omgeving van vandaag.
• De kapitaalbehoeften van startende en kleine bedrijven worden steeds moeilijker vervuld door traditionele financieringskanalen.

Wat betreft investeerders of supporters die deelnemen aan campagnes, moeten de volgende aspecten echter worden benadrukt:

• De wens naar participatie en betrokkenheid in wat er schuilgaat achter de producten die we kopen en de diensten die we gebruiken is gegroeid.
• Het internet heeft de deuren van financiële investeringen zelfs voor kleine spaarders geopend en stelt hen in staat om meer te weten te komen over projecten die anders onzichtbaar zouden blijven.

Uit deze dynamiek kunnen we bepaalde vertekeningen van de werkelijkheid niet uitsluiten die op hun beurt hebben bijgedragen aan de interesse rond crowdfunding:

• Het concept van 'bottom-up financiering' wordt vaak vervormd tot de mythe van 'financiering voor iedereen', wat bij bedrijven of aspirant-ondernemers de illusie wekt dat crowdfunding een soort wonder is waarmee iedereen met gemak kapitaal kan ophalen. 
• Het gemak waarmee het nu mogelijk is om online te gaan of een app te openen en geld te investeren heeft monsters voortgebracht zoals handelsportalen met een speelse esthetiek of geïmproviseerde financiële goeroes die kleine spaarders misleiden door te denken dat ze in een paar klikken kunnen leren beleggen en rijk kunnen worden. Hetzelfde geldt voor geldinzamelingsacties, zelfs voor liefdadigheidsacties, die grenzen aan oplichterij.

De waarheid is dat bedrijven moeten kiezen voor crowdfunding omdat het een instrument is voor kapitaalwerving en marketing dat, wanneer het wordt geplaatst binnen een precieze groeistrategie en bewust wordt gebruikt, toegankelijker en efficiënter is dan andere wegen en een extra voordeel en een element van onderscheid ten opzichte van concurrenten kan bieden.

De andere waarheid is dat gebruikers zouden moeten kiezen voor crowdfunding omdat het een kans is om hun investeringen te diversifiëren door de reële economie te steunen in de vorm van concrete en bekende ondernemersprojecten met potentieel aantrekkelijke rendementen maar ook een hoog risiconiveau. Of omdat het een kans is om een verschil te maken door artistieke of liefdadigheidsprojecten waarin men gelooft direct te steunen.

De sleutel is kennis van de crowdfundingtool: risico's, voordelen, regels en mogelijkheden.

Wie kan aan crowdfunding doen

Oorspronkelijk was equity crowdfunding in Italië voorbehouden aan innovatieve start-ups, terwijl crowdfunding voor leningen, beloningen en donaties openstond voor iedereen, zowel bedrijven als particulieren.

Vandaag de dag kunnen alle naamloze vennootschappen en kuuroorden equity en lending crowdfunding campagnes doen en de laatste is ook beschikbaar in een consumer versie voor particulieren, zij het niet erg wijdverspreid. Beloning en donatie crowdfunding blijven vrij van specifieke toegangsbeperkingen - afhankelijk van de wet - beloning en donatie crowdfunding.

Hoe online kapitaal werven werkt: de praktijk

Hoe doe je aan crowdfunding? Laten we de praktische stappen voor elk type campagne punt voor punt bekijken.

1: Bereid een gedetailleerde presentatie van het project voor dat ingediend moet worden bij het gekozen crowdfundingplatform. Deze presentatie is informeler en vrij voor donatie- en beloningscrowdfunding, meer gestructureerd en verplicht voor aandelen- en kredietcrowdfunding, waarvoor specifieke financiële en juridische documentatie en bepaalde bureaucratische formaliteiten vereist zijn.

De crowdfundingplatforms zijn de intermediairs die het mogelijk maken om vraag en aanbod van kapitaal bij elkaar te brengen. Bij crowdfunding voor donaties en beloningen bieden ze slechts een 'ontmoetingsplaats' en een betalingsinfrastructuur, terwijl ze bij crowdfunding voor leningen en aandelen ook een belangrijke toezichthoudende en ondersteunende rol hebben.

2: Ga door de selectie van het platform. Bij crowdfunding voor donaties en beloningen is de toelating vaak automatisch of is de selectie erg los: het is voldoende dat projecten geen illegale elementen bevatten of niet verdacht worden van oplichting. Voor equity en lending crowdfunding daarentegen is de selectie streng: ongeveer 10-15% van de bedrijven komt door de selectie. Hier zijn onze tips om in deze 10-15% te passen.

3: Organiseer de marketingstrategie en begin deze in de praktijk te brengen om interesse te wekken bij de precrowd, om al voor de lancering van de campagne een achterban van potentiële supporters op te bouwen.

4. De campagne lanceren en het werk voortzetten dat is begonnen met de precrowd, alle reeds betrokkenen ertoe aanzetten om mee te doen, mond-tot-mondreclame stimuleren en de multichannelmarketingstrategie blijven implementeren om het inzamelingsdoel te bereiken.

5. In geval van succes: wachten op de technische tijd voor de uitbetaling van het opgehaalde kapitaal. In geval van mislukking: denk na over de redenen voor de mislukking en werk eraan. Voor sommige campagnes (type houd alles) is het mogelijk om het opgehaalde kapitaal te ontvangen, zelfs als het lager is dan het minimumdoel dat bij de start is aangegeven.

6. Blijf de relatie met campagnesupporters levend houden door de waardevolle community die je hebt gecreëerd te cultiveren.

Hoe online kapitaal werven werkt: Psychologie

Een crowdfundingcampagne is in de eerste plaats een marketingactie waarmee het bedrijf zichzelf probeert te verkopen.

Kapitaal ophalen bij een massa mensen die niet - of niet alleen - bestaan uit professionals in financiën en de bedrijfssector van het bedrijf, maar uit gewone mensen, betekent dat je niet alleen kunt vertrouwen op cijfers, op balansen en bedrijfsplannen en projecties: het is ook nodig om je te richten op emotionele overtuigingskracht, persoonlijke betrokkenheid, het delen van idealen en ervaringen, en vertrouwen.

Iemands geld aan iemand anders geven is een moeilijke actie en iemand overtuigen om het online te doen is dat nog meer. Om dit te doen, is het essentieel om deze voorbereidende doelstellingen te bereiken:

• Maak het voorstel in al zijn aspecten duidelijk door niet alleen duidelijke informatie te geven over het bedrijf, maar ook over crowdfunding. 
• Creëer een vertrouwensrelatie door directe interactie tussen gebruikers en degenen die het bedrijf vertegenwoordigen aan te moedigen. De ondernemer of het hele team moet zijn gezicht laten zien.
• Geef concrete en direct tastbare redenen om deel te nemen aan de campagne. Het vooruitzicht van een mogelijke (maar niet zekere) toekomstige winst zoals een lening of equity crowdfunding voorstel kan bieden of een voorproefje van een product zoals een reward crowdfunding voorstel kan bieden zijn niet voldoende. Het is noodzakelijk om exclusieve beloningen te presenteren die zeker en interessant zijn voor de doelgroep: de beloning.

Om dit te laten werken, moet de juiste doelgroep worden aangesproken. Wie kan er belang bij hebben om bij te dragen aan het succes van een bedrijf of project en de bijbehorende beloningen te krijgen? Eerst en vooral de klanten of potentiële klanten.

Tot slot zijn er nog twee belangrijke psychologische hefbomen die moeten worden overwogen en gemanoeuvreerd om een crowdfundingcampagne succesvol te maken:

• Restaurant vol en restaurant leeg', 'kudde-effect', 'sociaal bewijs', hetzelfde fenomeen kan met verschillende namen worden beschreven. Mensen zijn eerder geneigd iets te doen als anderen het al hebben gedaan. Daarom is het zo belangrijk om je campagne pas te lanceren als je al een achterban hebt die bereid is om mee te doen en een voorbeeld te zijn voor anderen.
• FOMO (Fear of Missing Out) is meestal van toepassing op evenementen of locaties, maar het is ook van toepassing op crowdfundingcampagnes en hun beloningen. Het moet worden benadrukt dat deelnemen aan crowdfunding is een niet te missen kans in een beperkte tijdspanne. Beloningen moeten uniek en exclusief worden gemaakt door onderscheid te maken tussen de meest voordelige voor degenen die als eerste meedoen aan de campagne en de minst voordelige voor degenen die later komen.

De voordelen van crowdfunding

Alles wat tot nu toe is uitgelegd maakt de voordelen van crowdfunding duidelijk, die als volgt kunnen worden samengevat:

• Alternatieve en toegankelijkere financieringskanalen dan de traditionele.
• Efficiëntere marketingtool dan traditionele.
• Concurrentievoordeel en zichtbaarheid door een andere tool te gebruiken dan concurrenten.
• Een gemeenschap opbouwen van supporters, investeerders, klanten en andere belanghebbenden.